Prof. dr sc. Dragan Primorac, dr med.
BIOGRAFIJA
Redovni je profesor je na univerzitetima Penn State, New Haven, kineskom Xi’an Jiaotong Univerzitetu, Koledžu medicine i forenzike te medicinskim fakultetima univerziteta u Splitu, Osijeku i Rijeci.
Ukupno je objavio oko 300 naučnih radova, kongresnih saopštenja te 30-tak knjiga i poglavlja u knjigama, a do sada je citiran više od 8.870 puta (Google Scholar). Pod njegovim vođstvom i u saradnji s američkom Mayo Clinic u Hrvatskoj pune 22 godine organizuje naučne skupove iz područja personalizovane medicine na kojima je do sada prisustvovalo više od 6000 naučnika iz 76 država te 800 pozvanih predavača među kojima i devet Nobelovaca. Osnivač je „Nobel Spirit“ TV emisija koje je pokrenuo u saradnji s HTV-om, gdje svake dvije godine s dobitnicima Nobelove nagrade u prisustvu najizvrsnijih mladih naučnika iz svijeta obrađuje teme od opšteg društvenog značaja, uključujući nove iskorake u biomedicinskim naukama, važnosti personalizovane medicine u kliničkoj praksi, važnosti inovacija i novih tehnologija u privredi, itd.
Suosnivač je Medicinskog fakulteta Medical School Regiomed u Bavarskoj koje u saradnji sa Univerzitetom u Splitu izvode integrisani Studij medicine te Univerzitetskog odjela za forenzičke nauke, Univerziteta u Splitu. U novembru 2020. godine zbog velikog doprinosa razvoju forenzičkih nauka proglašen je počasnim pročelnikom Univerzitetskog odjela za forenzične nauke Univerziteta u Splitu. Odlukom Senata Univerziteta „National Forensic Science University“ iz Indije, prof. dr Draganu Primorcu je za posebne zasluge u razvoju forenzičkih nauka, kao prvom Evropljaninu dodijeljeno počasno zvanje profesor emeritus.
Univerzitet u Mostaru 2022. godine mu dodjeljuje počasni doktorat zbog „Izuzetnog međunarodnog ugleda i doprinosa razvoju Univerziteta“. Uz obrazloženje „ Počasni doktorat Univerzitet u Osijeku dodjeljuje svjetski priznatom naučniku prof. dr sc. Draganu Primorcu zbog izuzetnog međunarodnog priznatog doprinosa razvoju hrvatske nauke te posebnog doprinosa razvoju visokog obrazovanja Republike Hrvatske“, 2023. godine Univerzitet u Osijeku dodjeljuje počasni doktorat.
Prof. Primorac među prvim naučnicima u svijetu primjenjuje analizu DNA u svrhu identifikacije skeletnih ostataka masovnih grobnica i među utemeljivačima je forenzičke genetike u Hrvatskoj. Sa svojim timom 1993. godine objašnjava molekularni mehanizam jednog tipa bolesti krhkih kostiju u djece (Osteogenesis Imperfecta), 2000. godine autor je izvornih rezultata o porijeklu Evropljana među njima i Hrvata, koji su objavljeni u časopisu “Science”, te autor rada objavljenom u časopisu “Nature” u kojem je s genetskog aspekta napravljen veliki iskorak u razumijevanju jedne od najznačajnijih migracija anatomski modernog čovjeka koja se dogodila prije 75 000 godina sa područja Afrike. U Hrvatskoj uvodi integrisani koncept personalizirane medicine u kliničku praksu. Njegov poseban interes i veliki doprinos je u području regenerativne medicine i stanične terapije, a 2017. godine, sa saradnicima po prvi put do sada objašnjava molekularnu osnovu i terapeutski učinak mezenhimalnih stromalnih stanica izdvojenih iz masnog tkiva tokom liječenja oštećenja zglobne hrskavice. Godine 2018. u saradnji s kompanijom OneOme koju je osnovala čuvena američka Mayo Clinic po prvi put pokreće sistemsko uvođenje farmakogenomskog testiranja kliničku praksu. Godine 2020. kao predsjednik Zdravstvene komisije Hrvatskog fudbalskog saveza s američkim kolegama u skladu s načelima personalizovane medicine, uvodi analizu 294 gena povezanih s nastankom iznenadne srčane smrti kod sportista s ciljem prevencije. Tokom COVID-19 pandemije predvodi ekipu naučnika Specijalizovane bolnice Sv. Katarina, Kliničkog bolničkog centra Split i slovenačkog „Educel-a“ koja je među prvim u svijetu uspješno primijenila aplikaciju mezenhimnih stromalnih stanica u svrhu liječenja oboljelog od COVID-19 s akutnim respiratornim distres sindromom. Trenutno je u saradnji s međunarodnim konzorcijem pred pokretanje kliničkog NGS laboratorija, u potpunosti opremljenog za analizu cijelog ljudskog genoma s interpretacijom, čime se Republika Hrvatska globalno u svijetu pozicionira.
Počasni je građanin u 5 gradova u Hrvatskoj inostranstvu. Dobitnik je više od 20 međunarodnih nagrada i odličja. Među njima su “Mary E. Cowan Outstanding Service Award”, prestižna nagrada koju za izvrsnost u radu i međunarodnu prepoznatljivost dodjeljuje American Academy for Forensic Sciences, “Veneto Region Award” za promociju izvrsnosti u nauci u EU, “Nagrada za životno djelo” Univerziteta New Haven iz SAD-a, i mnoge druge. Najveći svjetski muzej forenzike u Rugao, Kini, uvrstio ga je među najznačajnije forenzičare današnjice.
O njegovom radu i rezultatima su pisali New York Times, USA Today, Chicago Tribune, Hartfor Courant, Connecticut Post, Hospital News, News Times, Kleine Zeitung Haaretz, Die Presse, The Wall Street International Magazine, itd. Izraelski politički strateg i prominentni član američke židovske zajednice Ari Mittleman ga u svojoj knjizi „Staze pravednika: priče o herojstvu, humanosti i nadi“ objavljenoj 2022. godine, uvrštava među devet osoba iz cijelog svijeta koji su značajno pomogli Izraelu i židovskom narodu. Američko-kineska književnica Xiaping Jiang u knjizi „Pucanj u Hrvatskoj“ objavljenoj 2023. godine, a inspirisana istinitim događajima iz 90’tih godina kao glavne protagoniste obrađuje rezultate rada prof. Dragana Primoraca i prof. Henry Leeja.
Prof. Primorac je 2015. godine zbog izuzetnih doprinosa u razvoju hrvatske i svjetske nauke odlikovan odličjem Reda Danice hrvatske s likom Ruđera Boškovića, 5. oktobra 2015. godine biva nagrađen Državnom nagradom za nauku, a 17. juna 2018. godine odličjem “Red Ante Starčevića” za sveukupni dosadašnji rad te izuzetno uspješno promovisanje međunarodnog položaja i ugleda Republike Hrvatske na području nauke, obrazovanja i politike.
Juniorski je tekvondo prvak Jugoslavije. Trenirao je u podmlatku splitskog Hajduka, te u AK „Split 80“. Zbog doprinosa razvoju sporta 2004. godine uručena mu je Srebrna plaketa Evropskog olimpijskog odbora. Odlukom predsjednika Evropske tekvondo federacije Sakisa Pragalosa 2019. godine uručen mu je počasni 7. dan crni pojas World Taekwondo Europe organizacije. U američku Tekvondo Kuću slavnih (Hall of Fame) primljen je 2015. godine. U novembru 2020. izabran je za člana Vijeća Hrvatskog olimpijskog odbora, a nedugo nakon toga i na dužnost potpredsjednika Hrvatskog tekvondo saveza. Od 2024. godine je predsjednik Zdravstvene komisije Hrvatskog odbojkaškog saveza.
Od decembra 2003. godine do jula 2009. bio je ministar nauke, obrazovanja i sporta Republike Hrvatske.
